Prvi telegrafi u Srbiji pojavili su se svega 11 godina nakon primene u svetu (1844. godine uspostavljena je telegrafska veza između Baltimora i Vašingtona).
Ideja o uvođenju javnog telegrafskog saobraćaja u Srbiji rodila se 1854. godine, s jedne strane zbog zadovoljenja unutrašnjih privrednih potreba i naplatu tranzitnih taksi, a sa druge strane da se izađe u susret pojedinim evropskim državama koje su tražile najkraću vezu sa Istokom.
Godine 1854. u Beč je poslat Milivoje Petrović-Blaznavac radi nabavke telegrafskih aparata i angažovanja stručnjaka. Početkom novembra u Srbiju su došli komesar Austrijske telegrafske uprave dr Milicer i inženjer Erazmus Klominek sa potrebnim telegrafskim materijalom. Na utvrđenoj trasi Beograd–Aleksinac i odvajanju linije od Jagodine do Kragujevca, već su bili raspoređeni stubovi i radne ekipe su započele sa ukopavanjem stubova i montiranjem žice. Ova linija podignuta je za nepuna četiri meseca i bila je dugačka 26 milja.
Telegrafska štacija u Beogradu prvo je uspostavila vezu sa Zemunom, koji je bio u sastavu Austrije, pa je na taj način otpočeo međunarodni telegrafski saobraćaj. Kablovi su bili prevučeni, na stubovima, preko Save. Saobraćaj je zaživeo 17. marta (po starom kalendaru) 1855. godine depešom koja je u Beograd prispela tačno u 17:05. Do tada su depeše iz Beča za Beograd primane u Zemunu i čamcima prevožene u Beograd. Veza sa Austrijom išla je linijom: Zemun–Petrovaradin–Segedin–Pešta–Bratislava–Beč.
Plan je bio da se prva telegrafska veza u unutrašnjem saobraćaju uspostavi između Beograda i Aleksinca. Međutim, na liniji kod Jagodine došlo je do kvara, te je prvi telegram poslat iz Kragujevca, 3. aprila 1855. godine u 12:45, dok je 11. aprila poslata prva depeša iz Aleksinca za Beograd. Ova telegrafska veza išla je linijom: Beograd–Smederevo–Batočina–Bagrdan–Jagodina–Kragujevac–Ražanj–Aleksinac. Nakon Beograda, Aleksinca i Kragujevca, telegrafske stanice dobijaju i Jagodina, Negotin, Smederevo, Knjaževac, Požarevac, Šabac, Čačak, a potom i ostali gradovi.
Prvi telegrafski propisi doneti su u maju 1855. godine i odnosili su se na zaštitu novopodignutih telegrafskih linija. Sami čuvari linija – panduri – angažovani su nešto ranije, u novembru 1854. i bili su zaduženi da obilaze linije, čuvaju ih i vrše potrebne popravke. Doneto je i naređenje da se telegrafski stubovi zagrade šibljem i trnjem, kako ih stoka ne bi upropastila.
Uporedo sa pripremnim radovima na podizanju telegrafske linije, Popečiteljstvo vnutrenih dela preduzelo je mere da se izradi i posebni „Kaznitelni zakon” za zaštitu telegrafskih postrojenja.
Prvi „Telegrafičeski zakon” usvojen je januara 1855. godine.
„Nastavljenija za telegrafska nadležateljstva” doneta su aprila 1855. godine.
Propise je sačinio dr Milicer, a dopunio i preveo na srpski jezik načelnik Poštanskog odeljenja Herkalović. Prema ovim propisima, telegrafska služba se obavljala sve do 1868, kada je doneto novo „Nastavljenije za telegrafske štacije”.
Od maja 1856. godine datira „Uredba o odpravljanju zvaničnih depeša na Srbskim telegrafičeskim linijama”.
„Kriminalni (kaznitelni) zakonik za Knjažestvo Srbiju” na snazi je od 29. marta 1860. godine i u njemu su odredbe o bezbednosti telegrafskih postrojenja.
Prvi potpuni telegrafski zakon donet je 1867. godine.
*Fotografija: Iz arhive, sa izložbe u Aleksincu „160 godina od uvođenja telegrafskog saobraćaja u Srbiji“.
Objavljen medijski sadražaj je deo projekta „Prošlost za pamćenje-biznis za sadašnjost“, koji je sufinansiran putem konkursa od strane Opštine Aleksinac. Sadržaji izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.